Waarom je auteursrecht niet moet weggeven
Mag je een artikel dat je voor een krant schreef, anderhalf jaar later doorverkopen aan een tijdschrift? Die vraag stelde een freelance journalist onlangs aan deze website. En van het antwoord werd hij blij.
“Er is een blaadje dat een artikel wil ‘kopen’ dat ik anderhalf jaar geleden voor de krant schreef. Het gaat om een paar honderd euro. Ik zou dat best willen. Maar mag ik het verhaal verkopen?” Die vraag stelde een freelance journalist onlangs aan deze site. Het antwoord op die vraag is een goed voorbeeld van waarom je je auteursrecht niet zomaar moet weggeven.
Of je een artikel dat je als freelancer hebt geschreven mag doorverkopen, hangt af van de afspraken die je hebt gemaakt met je opdrachtgever. Maar wanneer je bij de grote krantenuitgeverijen onder hun standaardvoorwaarden werkt, mag je artikelen of foto’s die je zelf hebt gemaakt in principe gewoon aan anderen verkopen. Katsjing!
Het nut van licenties
De freelancer uit het voorbeeld hierboven mag zich alvast rijk gaan rekenen: de krant waar hij zijn stuk oorspronkelijk voor schreef, maakt onderdeel uit van DPG Media. Wanneer je als freelancer werk levert aan die uitgeverij, geef je een zogenoemde licentie op je werk. Met die licentie mag DPG Media je werk publiceren op alle denkbare manieren en voor zolang als de uitgeverij wil. Maar jíj mag er ook nog wat mee.
Maar dat mag niet metéén. Opdrachtgevers hanteren een zogenoemde exclusiviteitstermijn. Dat is een periode waarin de opdrachtgever de enige is die je werk mag publiceren. Daarmee willen opdrachtgevers voorkomen dat jouw artikel op dezelfde dag ook bij de concurrent verschijnt. Bij DPG Media is de exclusiviteitstermijn zeven dagen. Eén week nadat je stuk is verschenen, mag het ook ergens anders verschijnen.
Omroepen vs uitgeverijen
Het stuk dat de freelancer in kwestie kan doorverkopen, is al anderhalf jaar oud. De exclusiviteitstermijn is in zijn geval dus allang verstreken. Hij mag zijn werk dus gewoon opnieuw verkopen en hoeft ook de krant waarvoor hij het stuk aanvankelijk schreef niet in te lichten. Overigens mag de freelancer alleen zijn platte tekst verkopen. Op foto’s die bij het verhaal zijn gepubliceerd rust ook auteursrecht. Net als op vormgeving.
Als de freelancer zijn auteursrecht had overgedragen aan de krant, dan was het een ander verhaal geweest. In dat geval zou de uitgeverij (in dit geval DPG Media) de enige zijn die iets met het door de freelancer geschreven artikel mag doen. In de omroepwereld is het afdragen van auteursrecht al jaren de standaard. Bijna alle omroepen eisen het auteursrecht van freelancers op.
Maar in de uitgeefwereld gaat het anders. Daar zijn nog maar een paar partijen die auteursrecht opeisen. Van de tientallen uitgeverijen waarvan Freelancevoorwaarden.nl de voorwaarden analyseerde, wil ongeveer een kwart het auteursrecht van freelancers hebben. Waarom dat nadelig is voor freelancers, heb je zojuist kunnen lezen!
Steun Freelancevoorwaarden.nl!
Deze site maakt inzichtelijk hoe uitgevers en omroepen met het werk en de rechten van freelancers omgaan.
Heb je iets gehad aan deze publicatie? Ondersteun Freelancevoorwaarden.nl dan met een donatie! Dat kan al vanaf 5 euro.
Met je donatie help je freelancers baas blijven over hun eigen werk. Dat is goed voor de hele journalistiek!