Over deze site
Wat is Freelancevoorwaarden.nl?
Freelancevoorwaarden.nl is een gids voor freelance journalisten die snel willen zien welke inkoopvoorwaarden uitgevers en andere mediabedrijven hanteren. Zulke voorwaarden staan vaak vol juridisch en wollig taalgebruik. Freelancevoorwaarden.nl spit de voorwaarden door en vertaalt ze naar normaal Nederlands.
Voor wie is deze website?
Voor alle freelance journalisten – van starters tot ‘oude rotten’ – die snel duidelijkheid willen over de inkoopvoorwaarden van uitgevers.
Waarom deze gids?
Omdat ik denk dat hij nodig is. Ik krijg bijna wekelijks vragen van collega-freelancers die willen weten welke rechten ze afdragen aan uitgevers en welke niet. Met deze gids probeer ik al die vragen te beantwoorden.
Op wat voor vragen geef je dan antwoord?
Een hoop. Maar je moet onder andere denken aan vragen over auteursrecht, exclusiviteit, onderhandelingsmogelijkheden, vergoeding van gemaakte kosten en juridische aansprakelijkheid.
Kun je je antwoorden niet gewoon copy-pasten bij alle uitgevers?
De inkoopvoorwaarden van uitgevers hebben vaak veel overeenkomsten. Maar er zijn ook veel verschillen. Zo geven sommige uitgevers je een vergoeding wanneer ze je naam verkeerd hebben geschreven bij je werk, maar veel anderen niet. Andere uitgevers vinden dan weer dat je niet voor andere media mag werken, alleen betaald krijgt voor het aantal woorden dat daadwerkelijk gepubliceerde is (ook als je jezelf gewoon aan de afgesproken artikellengte hebt gehouden) of dat ze je werk mogen doorverkopen aan derden. Er is genoeg onderscheid om per uitgever een pagina te maken.
En hoe weet jij hier dan zoveel vanaf?
Vooropgesteld: ik ben geen jurist. Wel ben ik al ruim dertien jaar freelance journalist en heb ik in die tijd voor meer dan honderd verschillende media gewerkt (serieus, ik heb ze laatst geteld!). Daarnaast geef ik gastlessen over journalistiek ondernemerschap aan de Fontys Hogeschool Journalistiek, de School voor Journalistiek in Utrecht, de Postacademische Deeltijdopleiding Journalistiek van de Erasmus Universiteit en de Universiteit Leiden. Met deze site kan ik mijn studenten ook een beetje op weg helpen.
Doe je dit allemaal in je eentje?
Het analyseren van voorwaarden van uitgeverijen en omroepen is een one man job. Maar dat wil niet zeggen dat ik niet op andere manieren hulp krijg. Sinds halverwege 2019 werk ik intensief samen met De Coöperatie. Dat journalistencollectief helpt me met de technische kant van deze site en met marketing.
Geef nou maar eerlijk toe: je bent deze site alleen begonnen om uitgevers te zieken!
Nee hoor. Het doel van deze site is om de communicatie tussen freelancers en uitgevers te verbeteren. Ik hoop dat uitgevers er net zo veel aan hebben als freelancers zelf.
Waarom staat uitgeverij of omroep X hier niet bij?
Grote kans dat ik de voorwaarden van uitgeverij of omroep X dan nog niet heb kunnen opsnorren. Je mag ze me altijd mailen (graag zelfs!) en dan ga ik ze nalopen. Een kleine disclaimer: Ik maak en onderhoud deze site in mijn vrije tijd (heb je dat ooit als freelancer?), dus het kan soms even duren voordat ik een gaatje heb.
Verzamel je met deze site eigenlijk persoonlijke gegevens van bezoekers?
Ik hou niet van cookies. Toch ontkom ik er niet helemaal aan. Om het aantal bezoekers op deze site te meten maak ik gebruik van Google Analytics. Dat gaat via deze plugin, die al je data anonimiseert. Ik weet dus wel dát je er bent, maar niet wié je bent.
Waarom is deze site zo lelijk?
Omdat ik het zo simpel mogelijk wilde houden. Hippe visuals, infographics, video’s en andere mooiigheden leiden af van de inhoud. Het viel overigens nog niet mee om een WordPress-theme te vinden dat zo basic was als deze. Mocht je deze WordPress-theme ook willen gebruiken, hij heet Less en is gratis te downloaden.
Je logo vind ik wel tof. Wie heeft dat gemaakt?
Dat is ontworpen door freelance designer (en goede vriend) Sjors Vervoort. Hij is goed. Huur hem in!
‘Ik ben het niet eens met de inkoopvoorwaarden van een mediabedrijf. Wat kan ik doen?’
Kijk op deze pagina. Alvast een waarschuwing vooraf: in Nederland mag je vrijwel alles afspreken in dergelijke voorwaarden, als het maar niet tegen de wet is. Veel van de zaken waar jij en ik jeuk van krijgen (‘Wij als uitgevers bepalen eenzijdig dat we het werk van freelancers mogen doorverkopen aan andere partijen’ – om maar een voorbeeld te noemen), mogen dus wél. Hoe oneerlijk het ook voelt.
Wat verdien je nou met een site zoals deze?
Ik moet het vooral hebben van donaties. Onder iedere analyse zit een invulveld waarmee je me wat geld kunt toestoppen als je deze website waardeert. Doneren kan ook via deze pagina. Ik ben deze website overigens niet begonnen om het geld. Het is en blijft een hobby-project (dat een beetje uit de klauwen is gaan lopen).
Wat doet deze site niet?
Een hele hoop. Ik krijg vaak de vraag of ik op Freelancevoorwaarden.nl ook bredere informatie kan geven over het ondernemerschap. Dat zou ik best kunnen, maar er zijn genoeg anderen die dat al doen (en die het beter doen). De website Eenmanszaak Oprichten is bijvoorbeeld een prima bron voor dit soort informatie.
Hoezo heb je geen subsidie aangevraagd hiervoor?
Dat heb ik wel! In eerste instantie durfde ik dat niet, omdat ik bang was dan de site bijhouden dan te veel op werk zou gaan lijken. Maar op een gegeven moment besloot ik dat dit project zó leuk en nuttig is, dat ik er structureler tijd voor vrij wil maken. Sinds 1 mei 2019 kan dat, met dank aan een subsidie van het Lira Auteursfonds Reprorecht.
En tot slot…
Wil je wat kwijt? Heb ik een foutje gemaakt? Heb je het gevoel dat ik iets belangrijks niet noem dat wél in inkoopvoorwaarden staat? Of heb je voorwaarden van mediabedrijven die ik hier nog niet heb staan? Stuur me dan vooral een mailtje.