◘ ANP Photo

 

Om wie gaat het hier?
Het Algemeen Nederlands Persbureau (ANP), het grootste persbureau van Nederland. Het ANP levert artikelen, foto’s en video’s aan talloze media. Het ANP is sinds 2018 onderdeel van Talpa Network. Bij die overname werden het ANP en diens losstaande fotografietak, ANP Photo, samengevoegd. Het ANP is ook eigenaar van Hollandse Hoogte. En daarmee ook van de Nationale Beeldbank, dat onder Hollandse Hoogte valt.

 

Van wanneer zijn deze voorwaarden?
Er zijn twee overeenkomsten: een licentieovereenkomst en een raamovereenkomst. De licentieovereenkomst die hieronder wordt besproken dateert uit 2022. De raamovereenkomst is van 2020. Bij de licentieovereenkomst hoort ook nog een lijst met algemene voorwaarden en een overzicht met spelregels (dat zijn regels waaraan geüploade foto’s moeten voldoen).

 

Wat is het verschil tussen die twee?
Dat legt het ANP uit op deze pagina. De licentieovereenkomst is bedoeld voor fotografen die hun beeldmateriaal uploaden in de beeldbank van ANP. De raamovereenkomst is bedoeld voor fotografen die opdrachten uitvoeren voor het ANP. Als de twee overeenkomsten van elkaar afwijken op bepaalde punten, dan wordt dat hieronder aangegeven.

 

Waar gelden deze voorwaarden voor?
Voor fotografisch materiaal dat je exclusief levert of hebt geleverd aan het ANP en voor fotografisch materiaal dat je als archief aan het ANP ter beschikking hebt gesteld. Deze voorwaarden gelden voor foto’s, maar ook voor video’s en andere bewegende beelden. Ben je op zoek naar de analyse van de voorwaarden voor schrijvende journalisten, klik dan hier.

 

Wat mag het ANP daar allemaal mee doen?
Als persbureau levert het ANP nieuwsmateriaal aan media, bedrijven, instellingen en overheden (en eigenlijk aan alle anderen die de knip trekken) in Nederland en daarbuiten. ANP mag de foto’s en beelden die je maakt dus aan anderen verkopen. De koper neemt een gebruikslicentie af en koopt daarmee het recht om je werk te publiceren.

 

Ah, mag het ANP verder nog iets met mijn werk doen?
Jazeker. Het persbureau mag je werk opnemen in zijn databank, waar klanten het kunnen kopen. Daarnaast mag het ANP je werk ook eenmalig verspreiden onder klanten die een abonnement hebben op zijn diensten Foto-Wire en Webfeed. Die klanten mogen  je werk dan binnen 48 uur gebruiken voor hun media. Het ANP werkt ook samen met persbureaus uit andere landen. Zij mogen ook licenties (zogeheten sublicenties) op je werk verkopen.

 

Hoe zit het met bronvermelding op mijn werk?
Het ANP verplicht zijn klanten je naam te vermelden als je foto wordt gepubliceerd. Maar het persbureau garandeert niet dat zijn klanten zich daaraan houden. Als de klant je naam niet bij je foto zet, kun je het ANP daar niet voor aansprakelijk stellen.

 

Mag ik werk dat ik voor het ANP maak ook zelf nog ergens anders verkopen?
Je levert je fotomateriaal exclusief aan het ANP. Dat geldt althans voor de foto’s die het persbureau heeft goedgekeurd en opneemt in zijn beeldbank. Foto’s die het ANP niet afneemt, mag je aan anderen verkopen, mits ze niet te veel lijken op de foto’s die het persbureau wél van je af heeft genomen.

 

Dus ik mag mijn foto’s niet aan anderen verkopen?
Als je werkt onder de raamovereenkomst mag dat in principe niet, maar er zijn wel uitzonderingen. De foto’s die je maakt in opdracht van het ANP, zijn exclusief voor het ANP. Je draagt je intellectuele eigendomsrechten op deze foto’s over aan het ANP. Maar als je werk hebt geüpload onder de licentieovereenkomst, mag je je foto’s nog wel deels zelf verkopen. Bijvoorbeeld als iemand rechtstreeks een foto bij jou wil afnemen. Maar dat mag alleen als je ANP Photo uitdrukkelijk daarvoor om toestemming hebt gevraagd.

 

De licentieovereenkomst die ik met het ANP heb gesloten is verlopen. Kan ik mijn foto’s nu onderbrengen bij een ander fotopersbureau?
Ja.

 

Mag ik mijn werk ook op mijn eigen website zetten?
Dat mag dan weer wel. Je mag je werk namelijk wél gebruiken ter promotie van jezelf. En je mag het dus ook gebruiken in een (online) portfolio.

 

Als ik een foto upload in de beeldbank van het ANP en hij wordt verkocht, hoeveel houd ik daar dan aan over?
50 tot 60 procent van de netto prijs die de klant betaalt is voor jou. De standaardafspraak is 50 procent, maar sommige beeldmakers zitten daar vanwege eerder gemaakte afspraken nog boven.

 

Hoelang mag het ANP mijn werk blijven verkopen?
Dat ligt een beetje aan de mate waarin het is afgekocht. Voor nieuw werk dat je maakt, betaalt het ANP je een eenmalig bedrag. In zo’n geval krijgt het ANP een eeuwigdurende licentie op het werk. Het persbureau mag het, kortom, tot het einde der tijden aan anderen verkopen. Maar het ANP hanteert ook een andere werkvorm, bijvoorbeeld wanneer je je archief ter beschikking stelt in zijn beeldbank.

 

Ah, dat lijkt me wel wat. Move the product enzo. Hoeveel geld krijg ik van het ANP per verkochte foto?
Wanneer een klant van het ANP een door jou gemaakte archieffoto koopt die je niet in opdracht van het ANP hebt gemaakt, dan gaat de helft van de opbrengst naar jou. Het ANP geeft overigens geen garanties dat je foto’s ook daadwerkelijk gekocht worden. Dus het kan zo zijn dat je er helemaal niets aan verdient.

 

Hoe kom ik erachter hoe vaak mijn foto’s door het ANP verkocht zijn? 
Voor foto’s waarvoor het ANP je een eenmalige vergoeding heeft gegeven (foto’s die onder de raamovereenkomst vallen) is dat niet heel relevant. Het persbureau betaalt je immers eenmalig voor die foto’s en mag je werk daarna oneindig vaak verkopen. Voor foto’s waar geen eenmalig bedrag voor is betaalt en die je uploadt onder de licentieovereenkomst, stelt het ANP iedere maand een zogenoemd ‘collection report’ op.

 

Een collection report? Wasda?
Ja, ik krijg ook de kriebels van die term. Maar het is in feite een overzicht waarop staat welke foto’s hoevaak zijn verkocht. Het ANP zendt je zo’n overzicht iedere maand toe. Waarna jij je factuur kunt sturen.

 

Betaalt het ANP een beetje snel?
Facturen worden 30 dagen na factuurdatum voldaan.

 

Kan ik reiskosten declareren voor mijn klus?
Daarover staat niets in deze voorwaarden.

 

Het ANP vraagt me om een ‘model release’ bij mijn foto’s. Wat is dat?
Een model release is een overeenkomst tussen jou en de personen die op je foto staat. Daarin spreek je af dat de geportretteerden afstand doen van hun portretrecht. Dat recht geeft hem of haar het recht zich te verzetten tegen publicatie.

 

Waarom wil het ANP zo graag dat geportretteerden daar afstand van doen?
Omdat de foto dan op allerlei mogelijke manieren mag worden gebruikt (dus ook commercieel), zonder dat daar eerst toestemming voor gevraagd hoeft te worden aan de geportretteerden. Dat wil het ANP graag, want dan is het voor meer doeleinden te verkopen (en dat betekent meer geld). Het ANP gaat ervan uit dat voor al je foto’s waar mensen op staan zo’n contract is getekend.

 

En wat als dat niet zo is en de geportretteerde wordt boos?
Dan is dat jouw probleem. Door de voorwaarden te tekenen geef je het ANP een vrijwaring op aanspraken van derden. Dat betekent dat wanneer er problemen zijn (stel: iemand is boos en spant een rechtszaak aan), jij degene bent die ze mag oplossen.

 

Ik fotografeer best regelmatig voor het ANP. Hoe zit het met schijnzelfstandigheid?
De voorwaarden benadrukken dat jij niet in dienst bent bij het ANP. Je moet daar zelfs een aparte brief voor ondertekenen. Mocht de Belastingdienst desondanks toch van mening zijn dat je wél bij het persbureau in loondienst bent of bent geweest, dan kan het gebeuren dat er een naheffing komt.

 

Ah, die pakt het ANP dan wel op, toch?
Nope. Nou ja, deels. Naheffingen en boetes op het gebied van loonbelasting en premies voor volksverzekeringen mag jij ophoesten. Het ANP schiet die volgens de voorwaarden wel voor, maar verhaalt ze weer op jou. Naheffingen en boetes op het gebied van werkgeversverzekeringen mag het persbureau niet op je verhalen.

 

Wat flauw. Het ANP heeft toch geld zat? 
Daar denkt het ANP anders over. De leiding van het ANP suggereerde tijdens een bijeenkomst ter ere van het 85-jarig bestaan van het persbureau zelfs dat het staatssteun zou moeten krijgen.

 

Staatssteun? Maar het is toch van John de Mol? En die is toch hartstikke rijk?
Dat valt wel mee. De arme man had in 2019 een geschat vermogen van 2,7 miljard euro…

 

Iemand heeft een foto die ik via het ANP verkoop zonder toestemming van mij of het persbureau gepubliceerd. Wat nu?
Het ANP maakt actief jacht op zulk jatwerk. Of láát dat eigenlijk doen door het bedrijf Permission Machine. Teken je de voorwaarden, dan geef je het persbureau het recht op te treden tegen jatwerk en een schadeclaim in te dienen. Of jij financieel ook beter wordt van zo’n schadeclaim staat niet in de voorwaarden.

 

Ik wil niet meer voor het ANP werken. Heb ik een opzegtermijn?
Ja. En wel een van 90 dagen. Dat klinkt best pittig, maar aangezien je freelancer bent kun je ook gewoon geen opdrachten meer aannemen van het ANP.

 

Als ik stop met mijn werk voor het ANP, mag het persbureau de foto’s die ik in opdracht heb gemaakt dan blijven verkopen?
Ja, dat mag. De licenties die jij al op je werk hebt afgegeven blijven in zo’n geval gewoon gelden. Dat geldt ook voor de licenties die het ANP aan andere partijen heeft verkocht. Een nieuwssite hoeft dus niet ineens jouw via het ANP gekochte foto’s te verwijderen.

 

Wat staat er nog meer in deze voorwaarden dat ik moet weten?
Onder andere dat je verplicht bent je foto’s van de juiste metadata te voorzien. En dat je verplicht bent het aan te geven als je je foto hebt gemanipuleerd, bijvoorbeeld doordat je iets aan de foto hebt toegevoegd of verwijderd.

 

Ik hanteer mijn eigen leveringsvoorwaarden. Wat gebeurt er als daar dingen in staan die botsen met de voorwaarden van het ANP?
Niet zoveel. Zodra je de voorwaarden van het ANP tekent vervallen alle andere afspraken die je hebt gemaakt. Dat staat er zelfs twee keer in!

 

Valt er op deze voorwaarden te onderhandelen?
Proberen kan altijd. Bij de licentieovereenkomst is onderhandelen moeilijk. Het ANP wil zoveel mogelijk dezelfde afspraken houden met fotografen. Lukt het je wel afwijkende afspraken te maken, leg die dan altijd schriftelijk vast.

 

Leuk en aardig, maar van wat je hier schrijft klopt geen bal.
Als ik een foutje heb gemaakt (ik ben ook maar een mens), dan hoor ik het graag. Stuur me een mailtje en ik ga ernaar kijken.

 

Ik wil graag zelf de voorwaarden lezen. Kan dat?
Het ANP heeft de voorwaarden voor zijn fotografen helaas nergens online staan. Maar als je een beetje rondvraagt onder freelancers is er vast wel iemand die ze je wil sturen. Als je fotografeert voor het ANP kun je ze gewoon zelf opvragen bij het persbureau. Volgens de voorwaarden stuurt het ANP je ze dan zo snel mogelijk toe.

 

Deze voorwaarden zijn verouderd. Kan ik je de nieuwe sturen?
Graag. Je mag ze aan me mailen.