◘ Consumentenbond

 

Om wie gaat het hier?
De Consumentenbond, een vereniging die opkomst voor de belangen van consumenten. De Consumentenbond geeft ook een aantal tijdschriften uit, namelijk de Consumentengids, de Digitaalgids, de Geldgids, de Gezondgids en de Reisgids.

 

Van wanneer zijn deze voorwaarden?
De voorwaarden zijn verwerkt in een raamovereenkomst. De versie die is bekeken stamt uit 2018.

 

Waar gelden deze voorwaarden voor?
Voor alle geschreven teksten, tekeningen, foto’s, modellen en andere (brr, nu volgt een vies woord) content die je maakt.

 

Wat mag de Consumentenbond daarmee doen?
Publiceren. In al zijn uitingen. Dus niet alleen in print, maar ook online. En wanneer je het werk voor een specifiek tijdschrift van de vereniging maakt, mag deze het ook in zijn andere tijdschriften publiceren.

 

Als mijn werk ook online of in een ander tijdschrift verschijnt, krijg ik daar dan extra geld voor?
Nee. De vergoeding voor het intellectueel eigendomsrecht zit verwerkt in je honorarium.

 

Veel uitgeverijen eigenen zich nogal wat rechten toe op werk van freelancers. Hoe zit dat bij de Consumentenbond?
Die gaat daar aardig ver in. De Consumentenbond claimt het volledige eigendomsrecht op je werk. De raamovereenkomst verplicht je die rechten over te dragen. Die rechten blijven eigendom van de Consumentenbond tot één jaar na afloop van de opdracht. Daarna kun je zelf de boer op met je werk.

 

Hoe verschilt dit van andere uitgeverijen?
De meeste uitgeverijen eisen alleen een licentie op je werk. Dat betekent dat zij je werk mogen uitgeven. Die licentie geldt meestal tot in het einde ter tijden, met een periode waarin de uitgeverij je werk exclusief mag publiceren. Deze ‘exclusiviteitstermijn’ is vaak een stuk korter dan het jaar dat de Consumentenbond claimt.

 

Ach, ik kan mijn werk toch wel gewoon op mijn website zetten voordat die exclusiviteitstermijn voorbij is?
Nope. In de raamovereenkomst staat dat je je werk tijdens de exclusiviteitsperiode niet zelf opnieuw elders mag publiceren. De raamovereenkomst tekenen is daarmee akkoord gaan.

 

Oké dan. Krijg ik bij de Consumentenbond op tijd betaald?
De Consumentenbond belooft facturen van freelancers na dertig dagen te betalen. Niet roomser dan de Paus, maar gewoon prima.

 

Als ik kosten maak tijdens het uitvoeren van mijn opdracht, krijg ik die dan vergoed?
Nee. Alle kosten die je maakt zijn voor eigen rekening. Behalve als je vooraf met de Consumentenbond afspreekt dat je de kosten moet maken. Moet je voor een klus dus naar Verweggistan met auto of OV, spreek dan even af dat je dat vergoed wil zien.

 

Sommige uitgeverijen eigenen zich het recht toe om je werk ook aan anderen te verkopen, die het op hun beurt dan weer mogen publiceren. Doet de Consumentenbond dat ook?
Nee. Ze zijn daarin heel netjes.

 

Hoe zit het met schijnzelfstandigheid? Staat daar nog iets over in de raamovereenkomst?
Dat moet deze raamovereenkomst voorkomen. In de overeenkomst staat onder andere beschreven dat de Consumentenbond geen werkgeversgezag heeft. Als dat er wél zou zijn, zou de kans groot zijn dat je klus onder schijnzelfstandigheid valt. Daarnaast staat er in de raamovereenkomst dat je als freelancer de uitvoering van je opdracht zelfstandig mag invullen (dat staat er zelfs meerdere keren in!). En ook daar worden ze bij de Belastingdienst blij van.

 

Da’s lekker vrij allemaal. Betekent dat ook dat ik zelf bepaal wanneer een bijdrage goed genoeg is?
Nou, nee. Als je prutswerk levert mag de Consumentenbond je vragen ‘je prestatie te herzien’. Dat betekent dat je het door jou geleverde werk moet aanpassen totdat het naar wens is. Daar krijg je ook geen extra geld voor. Maar dat is eigenlijk niet meer dan logisch. Als jij bij de bakker een brood koopt en de bakker geeft je een zak meel, dan wil je ook dat hij daar water en gist bij doet en het in de oven legt.

 

Wat gebeurt er als de Belastingdienst toch oordeelt dat ik voor mijn werk voor de Consumentenbond schijnzelfstandige was?
Dan volgen er naheffingen voor premies en inhoudingen die de Consumentenbond had moeten afdragen. En die kan de Consumentenbond op jou verhalen. Dat mag ook gewoon van de wet. Eventuele boetes die de Belastingdienst in zo’n geval aan de Consumentenbond oplegt, mag de vereniging niet naar jou doorschuiven.

 

Mag ik van de Consumentenbond voor andere opdrachtgevers werken?
Ja. Dat schrijft de Consumentenbond ook nadrukkelijk in zijn raamovereenkomst.

 

Ik heb last gehad van ‘freelancerspaniek’ en veel te veel klussen aangenomen. Mag ik mijn klus door de Consumentenbond door iemand anders laten uitvoeren?
Dat mag, al moet je dat wel aan de Consumentenbond melden. Die mag de vervanging overigens wel weigeren ‘op objectieve gronden’. Schakel je een vervanger in, dan blijf je er overigens wel voor verantwoordelijk dat de klus naar behoren geklaard wordt.

 

Zelf iemand inschakelen om de klus over te nemen vind ik spannend. Welke plichten heb ik?
Ben je ervan bewust dat wanneer jij iemand inschakelt om een opdracht over te nemen, je in feite opdrachtgever wordt. Je moet dus ook zelf maatregelen treffen om schijnzelfstandigheid tussen jou en je vervanger uit te sluiten. Daarnaast wil de Consumentenbond dat je vervanger zich houdt aan zijn raamvoorwaarden.

 

Hoe regel ik dat?
Dé tip (die de Consumentenbond ook min of meer geeft in zijn raamovereenkomst): stel een overeenkomst op met je vervanger. Maak duidelijke afspraken en doe dat wanneer je elkaar nog lief vindt. Dat voorkomt een hoop gedoe wanneer er toch een conflict tussen jullie ontstaat.

 

Mag ik zomaar iedereen inschakelen om mijn opdracht over te nemen?
In principe wel, maar je mag geen personeel van de Consumentenbond overnemen. Doe je dat wel, dan kan je dat een eenmalige boete van 10.000 euro opleveren én een boete van 2000 euro per dag waarop je in overtreding bent. Maar het moet wel raar lopen wil jij als eenpitter personeel van de Consumentenbond gaan stelen.

 

Waarom noem je het dan? Paniekzaaier!
Zodat jij niet bij mij gaat aankloppen als je tóch een personeelslid van de Consumentenbond hebt afgepakt en daar een boete voor krijgt.

 

De Consumentenbond vindt dat ik mijn werk niet goed heb gedaan en verbreekt de samenwerking. Dat kan toch zomaar niet? Ik heb een raamovereenkomst voor een jaar getekend…
Jawel, dat kan. Als jij tekort schiet in je werk, mag de Consumentenbond de samenwerking stopzetten zonder dat de vereniging verplicht is een zak geld tevoorschijn te toveren. Sterker nog: als de Consumentenbond schade lijdt door jouw wanprestaties, mag de vereniging die op jou verhalen.

 

Nou, dan pak ik ze terug. Ik heb nog wat informatie over plannen van de Consumentenbond liggen die niet naar buiten mogen. 
Lekker voor je houden, die informatie. Want de raamovereenkomst geldt ook als geheimhoudingsverklaring. En als je afspreekt informatie geheim te houden, dan dien je die geheim te houden.

 

O jee. Er is iemand boos op me naar aanleiding van mijn werk voor de Consumentenbond. Dat lost de Consumentenbond wel voor me op, toch?
Dat hangt af van de situatie. Als jij bijvoorbeeld auteursrechtelijk beschermd werk van anderen aan de Consumentenbond verkoopt (stel: je jat een plaatje van internet voor bij je artikel) en de oorspronkelijke maker komt daar achter, dan zijn claims voor jou. Maar als een derde partij meent op andere wijze schade te hebben geleden door jouw publicatie, dan trekken de Consumentenbond en jij samen op tegen de klagende partij. De Consumentenbond belooft je dus niet onder de bus te gooien als er gedoe optreedt na een publicatie.

 

Staan er nog meer dingen in deze voorwaarden die ik moet weten?
Een interessante passage die je bijna nergens anders ziet is dat de Consumentenbond dertig dagen de tijd heeft om bezwaar te maken tegen de hoogte van je factuur. Maar als je gewoon het bedrag factureert dat je voorafgaand aan de opdracht hebt afgesproken, zal je in de praktijk niet vaak met deze passage te maken krijgen.

 

Aha. Nog andere interessante dingen?
De Consumentenbond noemt zich in zijn raamovereenkomst een onafhankelijke, betrouwbare en integere organisatie. En verwacht dat jij ook onafhankelijk, betrouwbaar en integer handelt. Mocht je concluderen dat je niet onafhankelijk, betrouwbaar en integer kunt werken, dan moet je dat melden bij de vereniging. Als je de raamovereenkomst ondertekent  ben je ook verplicht open te zijn over mogelijke conflicterende belangen.

 

Valt er te onderhandelen over de voorwaarden in de raamovereenkomst?
De Consumentenbond laat daartoe ruimte in de raamovereenkomst. Maar afwijkende afspraken gelden alleen als ze schriftelijk zijn vastgelegd. In de praktijk staat de Consumentenbond niet open voor onderhandeling. De vereniging wil ‘de voorwaarden voor iedereen gelijk houden’.

 

Ik hanteer zelf ook leveringsvoorwaarden. Welke voorwaarden zijn leidend?
De Consumentenbond heeft in zijn raamovereenkomst geen passage opgenomen die stelt dat zijn voorwaarden voorrang hebben op de jouwe. Als jij zo’n passage wel in je voorwaarden hebt staan, zijn de jouwe leidend. Dat maakt de kans groot dat een rechter bij een conflict zal zeggen dat jouw regels nageleefd moeten worden. Maar de kans dat je bij een dergelijk conflict nog opdrachten krijgt van de tegenpartij is doorgaans klein.

 

Leuk en aardig, maar van wat je hier schrijft klopt geen bal.
Als ik een foutje heb gemaakt (ik ben ook maar een mens), dan hoor ik het graag. Stuur me een mailtje en ik ga ernaar kijken.

 

Ik wil graag zelf de voorwaarden lezen. Kan dat?
De Consumentenbond heeft zijn raamovereenkomst helaas nergens online staan. Maar als je een beetje rondvraagt onder freelancers is er vast wel iemand die ze je wil sturen.

 

Deze voorwaarden zijn verouderd. Kan ik je de nieuwe sturen?
Graag. Je mag ze aan me mailen.