◘ Human Factor

 

Om wie gaat het hier?
Human Factor, een productiehuis van diverse televisieprogramma’s en documentaires. Bekende programma’s van Human Factor zijn onder andere Koefnoen, M en Zondag met Lubach. Het productiehuis is daarnaast actief in theaterregistraties.

 

Van wanneer zijn deze voorwaarden?
Het gaat om twee documenten: een overeenkomst van opdracht en algemene bepalingen. Beiden zijn uit 2018. (Die algemene bepalingen zijn trouwens in een idioot klein lettertype opgemaakt, en zijn dus amper te lezen.)

 

Wat gebeurt er als de overeenkomst van opdracht en de algemene bepalingen elkaar tegenspreken?
Dan geldt hetgeen dat in de overeenkomst van opdracht staat. Die heeft voorrang op de algemene bepalingen. Dat is overigens vaak standaard zo.

 

Waar gelden deze voorwaarden voor?
Voor alles wat je maakt voor Human Factor. Aangezien het productiebedrijf vooral tv-programma’s maakt, zal het doorgaans gaan om (bijdragen aan) tv-items. Je werkt waarschijnlijk in redactiediensten.

 

Wat mag Human Factor allemaal met mijn werk doen?
Alles wat je je kan bedenken, en nog veel meer. Human Factor heeft dat alles op een rijtje gezet in een zin van… 252 woorden (ja, ik heb ze écht geteld). De korte versie: het productiebedrijf mag je werk openbaar maken en mag dat zo vaak doen als het dat wil, én in alle vormen waarin Human Factor je werk kan gieten. In de opsomming worden een hele hoop van die vormen genoemd. Vandaar dat die zin ook zo lang is.

 

Mag Human Factor mijn werk ook in het buitenland gebruiken?
Ja. Zo vaak en zo lang als het productiebedrijf dat wil. En tot het einde der tijden.

 

Als Human Factor mijn werk meer dan één keer gebruikt, krijg ik dan ook meer dan één keer betaald?
Grapjas. Nee, dus. Het honorarium dat Human Factor je betaalt voor je werk is bedoeld als allesomvattende vergoeding. De enige manier om nog wat extra’s aan je werk te verdienen is je aansluiten bij een collectieve beheersorganisatie.

 

Wat doet zo’n collectieve beheersorganisatie?
Kort door de bocht: vergoedingen innen waar jij als freelancer vanuit de Auteurswet recht op hebt, en die vervolgens aan jou uitkeren. Collectieve beheersorganisaties maken afspraken over vergoedingen voor zaken als leenrecht (bij werk dat bijvoorbeeld via bibliotheken wordt uitgeleend), reprorecht (bij werk dat door bijvoorbeeld universiteiten wordt gekopieerd en verspreid) en thuiskopieën.

 

Human Factor heeft wijzigingen aangebracht in mijn werk. Mag dat zomaar?
Ja. Human Factor mag zowel de inhoud als de vorm van je werk wijzigen als je werk niet (helemaal) naar wens is van het productiebedrijf.

 

Wat nou als ik het niet eens ben met die wijzigingen? Kan ik daar dan nog wat tegen doen?
Je kunt natuurlijk samen kijken of je er alsnog uit kunt komen, maar je kunt Human Factor juridisch niet verbieden de wijzigingen door te voeren. Van dat recht, een van de zogenoemde persoonlijkheidsrechten, doe je namelijk afstand als je de voorwaarden van het productiehuis ondertekent. Maar als de wijzigingen aan het werk jouw goede naam of eer aantasten, dan kun je daar nog wél via de rechter een stokje voor steken.

 

Mmm…
Dat is nog niet alles: omdat je met deze voorwaarden afstand doet van een deel van je persoonlijkheidsrecht, kun je je ook niet verzetten als je werk zonder naam wordt gepubliceerd. Of als er ineens een andere naam bij je werk wordt gezet.

 

Mag ik zelf ook nog wat met mijn werk doen? 
Je mag werk dat je voor Human Factor hebt gemaakt niet elders openbaar maken. Op je eigen website zetten om te laten zien hoe goed je bent (alle journalisten zijn immers show ponies) mag dus niet. En je mag werk dat je voor Human Factor hebt gemaakt niet ook aan een andere partij verkopen.

 

Hoezo mag ik zelf niets meer met mijn werk doen? Als freelancer houd ik toch mijn auteursrechten?
Nou, nee. Want door deze voorwaarden te ondertekenen draag je je auteursrecht over aan Human Factor. Dat geldt ook voor je naburige rechten. Ook die komen in handen van het productiebedrijf.

 

Hoelang doet Human Factor erover mijn facturen te betalen?
Dat staat niet in de voorwaarden. Jammer, want dat is natuurlijk best een belangrijk ding.

 

Ik heb kosten moeten maken voor mijn klus bij Human Factor. Mag ik die doorbereken?
Ook daarover staat niet in de voorwaarden. Al lijkt de kans dat je kosten mag doorberekenen klein, omdat in de voorwaarden wel wordt gesteld dat je honorarium een ‘allesomvattende vergoeding is’.

 

Voor mijn klus bij Human Factor heb ik dure materialen (zoals een camera) in bruikleen. Die heb ik op het dak van mijn auto gezet en toen ben ik weggereden. Resultaat: spullen kapot. Wat nu?
Wanneer jij spullen van Human Factor in bruikleen hebt en ze raken beschadigd, dan moet jij die schade vergoeden. Of je verzekering natuurlijk, als je een passende polis hebt afgesloten.

 

De opnamestudio waar Human Factor een programma zou opnemen is afgebrand. Nu kan er niet gefilmd worden en gaat mijn klus niet door. Krijg ik wel doorbetaald?
In zo’n geval krijg je je verloren werkdagen niet betaald. Het voorbeeld dat je noemt is een geval van overmacht. En bij overmacht hoeft Human Factor je volgens zijn algemene bepalingen niet door te betalen. Ook overheidsmaatregelen, werkstakingen en storingen bij leveranciers (en een hoop andere zaken) vallen onder overmacht.

 

Er is iemand boos op me vanwege werk dat ik voor Human Factor heb gemaakt en hij wil me voor de rechter slepen. Wat nu?
You are on your own, zoals ze dat in het Engels zo mooi zeggen. Wanneer je de voorwaarden van Human Factor tekent geef je het productiebedrijf een vrijwaring voor dit soort schade. En je mag niet alleen je eigen boontjes doppen, maar ook die van Human Factor. Als iemand bij het productiebedrijf een schadeclaim indient die met jouw werk te maken heeft, dan moet jij die eventuele schade vergoeden. Dat geldt ook voor eventuele naheffingen en boetes van de Belastingdienst als jij verkapt in loondienst blijkt te zijn.

 

Nu we het daar toch over hebben: wat staat er in deze voorwaarden over schijnzelfstandigheid?
Van alles. Allereerst dat jij enkel een opdracht doet en niet in dienst bent bij Human Factor. Maar het opvallendst is dat Human Factor wil dat je een VAR-verklaring overlegt die stelt dat het werk dat jij doet winst uit onderneming is.

 

Een VAR-verklaring? Wat is dat?
De VAR (Verklaring Arbeidsrelatie) was een document dat je als zzp’er kon opvragen bij de Belastingdienst. Aan de hand van gegevens die je doorgaf, beoordeelde de Belastingdienst je relatie tot je opdrachtgever.

 

Ga door…
Was je in loondienst, dan kreeg je een VAR-loon en moest je opdrachtgever loonheffing en premies voor volksverzekeringen voor je betalen. Bij een VAR-row (resultaat uit overige werkzaamheden) of een VAR-wuo (winst uit onderneming) moest je die zelf ophoesten. Werkte je in een vennootschap, dan kreeg je een VAR-dga.

 

Waarom schakel je hierboven ineens over naar de verleden tijd?
Omdat de VAR helemaal niet meer bestaat. Die werd in mei 2016 vervangen voor de Wet DBA (Deregulering Arbeidsrelatie). De voorwaarden van Human Factor zijn van rúim daarna. Dus het is heel raar dat er om een VAR wordt gevraagd.

 

Wat gebeurt er als ik geen VAR heb?
Dan kijkt Human Factor aan de hand van de Wet DBA (je weet wel, de wet die op dit moment wél geldt) of je zelfstandige bent of niet. Als niet bepaald kan worden of je zelfstandig ondernemer bent mag het productiebedrijf de betaling van je factuur opschorten.

 

Hoe vrij ben ik in het indelen van mijn uren? Mag ik zelf bepalen wanneer ik werk?
Niet heel vrij. Human Factor huurt vooral freelancers in voor redactiediensten. En in de periode dat je wordt ingehuurd moet je de hele week beschikbaar zijn. Je moet er ook rekening mee houden dat het kan gebeuren dat je ’s avonds of in het weekend moet werken. Of dat zo is, is afhankelijk van de draaitijden van het programma waar je voor werkt.

 

Ik moet vandaag eigenlijk werken voor Human Factor, maar ben ziek. Wat nu?
Als je niet kunt werken vanwege ziekte, ben je verplicht dat aan Human Factor te melden. Dat is natuurlijk niet meer dan logisch, maar het productiebedrijf wil ook dat je – wanneer Human Factor daarom vraagt – een briefje van je dokter overlegt waarin staat dat je ziek bent.

 

Een briefje van de dokter? 
Ja, het staat er echt! Misschien kun je in plaats van dat doktersbriefje vragen of het ook goed is als je moeder je ziek meldt…

 

Kan ik mijn klus voor Human Factor ook aan iemand anders doorspelen? 
Dat mag.

 

Mag ik van Human Factor voor andere opdrachtgevers werken?
Nee! Althans, niet voor opdrachtgevers waar je vergelijkbaar werk voor doet. Dat geldt voor zowel betaald als onbetaald werk. Wil je een dergelijke klus toch doen, dan moet je daar eerst schriftelijk toestemming voor vragen bij Human Factor.

 

Wat raar. Is Human Factor bang dat ik bedrijfsgeheimen doorspeel of zo?
Daar is ieder bedrijf huiverig voor. Daarom bevatten de voorwaarden van Human Factor ook een clausule die jou verplicht tot geheimhouding.

 

Human Factor heeft van de ene op de andere dag besloten de samenwerking te stoppen. Mag dat zomaar?
Dat mag onder bepaalde omstandigheden. Bijvoorbeeld als jij je niet aan de afspraken uit je overeenkomst van opdracht of de voorwaarden houdt. Maar ook als je dronken op komt dagen bij je redactiedienst of als je werk ‘op artistieke gronden’ niet goed genoeg is. Als je jezelf ziek meldt en weigert mee te werken aan medisch onderzoek (weet je nog, dat doktersbriefje van een paar vragen terug?), dan mag Human Factor de samenwerking ook per direct stopzetten.

 

Staan er nog meer dingen in deze voorwaarden die ik moet weten?
Ja. Door de voorwaarden te ondertekenen verklaar je dat je je houdt aan de Arbeidstijdenwet. Human Factor wil niet dat je na een dag op de redactie van een van zijn programma’s nog extra klussen gaat doen.

 

Da’s best nobel, toch? Human Factor wil gewoon niet dat ik overwerkt raak.
Zo klinkt het inderdaad. En het is ook allerminst gezond om jezelf helemaal kapot te werken. Maar als zelfstandig ondernemer bepaal je zelf hoeveel je werkt. Als jij niet acht uur op een dag wil werken maar vijftien, moet je dat lekker zelf weten.

 

Ik hanteer leveringsvoorwaarden en die botsen op een aantal vlakken met de voorwaarden van Human Factor. Welke zijn leidend?
De voorwaarden van Human Factor, aldus de voorwaarden van Human Factor.

 

Valt er over deze voorwaarden te onderhandelen?
Dat kun je proberen. Leg afwijkende afspraken wel altijd schriftelijk vast. Anders gelden ze niet.

 

Leuk en aardig, maar van wat je hier schrijft klopt geen bal.
Als ik een foutje heb gemaakt (ik ben ook maar een mens), dan hoor ik het graag. Stuur me een mailtje en ik ga ernaar kijken.

 

Ik wil graag zelf de voorwaarden lezen. Kan dat?
Human Factor heeft zijn voorwaarden helaas nergens online staan. Maar als je een beetje rondvraagt onder freelancers is er vast wel iemand die ze je wil sturen.

 

Deze voorwaarden zijn verouderd. Kan ik je de nieuwe sturen?
Graag. Je mag ze aan me mailen.