◘ HUMAN
Om wie gaat het hier?
Om HUMAN, een publieke omroep die programma’s maakt vanuit humanistische visie. De omroep is vooral bekend van het programma Medialogica en Argos Radio, dat het samen met de VPRO produceert. In 2022 gaan die twee omroepen samen verder als VPRO-HUMAN.
Als de VPRO en HUMAN samengaan, waarom bespreek je deze voorwaarden hier dan nog apart?
Omdat het op het moment van schrijven (oktober 2021) nog niet duidelijk is welke algemene voorwaarden VPRO-HUMAN precies gaat gebruiken. Uit het oogpunt van de volledigheid bespreekt deze website daarom zowel de voorwaarden van HUMAN als die van de VPRO. (Saillant detail: in deze voorwaarden wordt een paar keer per ongeluk VPRO geschreven in plaats van HUMAN…)
Van wanneer zijn deze voorwaarden?
2019. Ook de algemene voorwaarden van de NPO zijn van toepassing. Die stammen uit 2016.
Wat gebeurt er als die twee documenten elkaar tegenspreken?
Dan geldt dat wat er in de voorwaarden van HUMAN staat. Waar relevant zijn bepalingen uit de voorwaarden van de NPO in deze analyse verwerkt.
Waar gelden deze voorwaarden voor?
Voor alle werkzaamheden die je verricht voor de programma’s (en bijbehorende websites) van HUMAN. Wat voor werkzaamheden dat precies zijn, is afhankelijk van de klus waar je voor wordt ingehuurd. Die klus wordt in de voorwaarden nader omschreven.
Wat mag HUMAN allemaal met mijn werk doen?
In principe alles wat je je maar kunt bedenken. Wanneer je de voorwaarden van HUMAN tekent, geef je de omroep een exclusieve licentie om je werk uit te zenden of te publiceren. De omroep mag je werk overal ter wereld aanbieden, via alle platformen en kanalen die al bestaan of nog worden bedacht. Je werk mag onder andere via streamingdiensten worden uitgezonden, vertoont worden in zalen en verwerkt worden in interactieve producties. Als je werk zich daarvoor leent, mag HUMAN er ook merchandise van maken.
Dus als ik een toffe visual lever, kan die zomaar op een t-shirt terecht komen?
In theorie wel.
Cool! Krijg ik daar dan ook extra geld voor.
Nee.
Nee? Maar het is toch míjn visual die dan op een shirtje wordt geplakt?
Dat klopt. Maar de vergoeding die je met HUMAN afspreekt, is allesomvattend. Dat betekent dat het de enige vergoeding is die je voor je werk krijgt.
Dus ook als de omroep mijn werk aan een andere partij verkoopt, krijg ik niks extra’s?
Dat klopt. En voordat je het vraagt: HUMAN mag inderdaad jouw werk doorverkopen aan partijen die het op hun beurt weer uitzenden of publiceren. Zoiets noem je een sublicentie.
Blijft mijn werk wel van mij? Of wordt het van HUMAN?
Veel omroepen eisen van freelancers dat ze hun intellectueel eigendomsrecht (zeg maar: je auteursrecht) overdragen. HUMAN is zo’n beetje de enige die dat niet doet. Daarmee wijken de algemene voorwaarden af van die van de NPO, want de NPO wil wél graag dat freelancers de rechten op hun werk aan omroepen geven. (Waarom de NPO dat wil, lees je overigens hier.)
Betekent dat dat ik, anders dan bij andere omroepen, zelf nog iets met mijn werk mag doen?
<FerryMingelenModus>Aan de éne kant wel, want het intellectueel eigendomsrecht op je werk blijft van jou. Aan de ándere kant niet, want je geeft HUMAN het exclusieve recht op je werk. En dat betekent dat HUMAN de enige is die er iets mee mag doen. Het veilige antwoord is dus: nee.</FerryMingelenModus>
Mag HUMAN mijn werk ook aanpassen?
Dat mag. De omroep eist dat recht niet alleen expliciet op in zijn voorwaarden, maar wil ook dat je afstand doet van je zogenoemde persoonlijkheidsrechten. Die geven je het recht om je te verzetten tegen wijziging van je werk. Je kunt dus, als je de voorwaarden hebt getekend, niet boos naar de rechter stappen als HUMAN je werk aanpast. Behálve als die aanpassing jouw goede naam schaadt. Als de omroep je werk publiceert of uitzendt zonder naamsvermelding of met de naam van iemand anders erbij, kun je jezelf daar trouwens ook niet tegen verzetten.
Hoe zit het eigenlijk met betaling bij HUMAN?
Nou… over de hoogte van tarieven anno 2021 zeggen deze voorwaarden niet zo veel. Ze zijn immers van 2019. Maar in dat jaar betaalde HUMAN freelancers nog 150 euro voor verhalen van 1000 tot 2000 woorden. Dat is echt. heel. erg. weinig.
Als ik voor HUMAN freelance, mag ik dan eventuele kosten die ik maak declareren?
Kosten die je moet maken voor het uitvoeren van je opdracht kun je declareren, maar wel alleen in overleg met de omroep. Als je kosten opgeeft, moet je ook bewijs meesturen dat je die kosten hebt gemaakt (denk aan: treinkaartjes en bonnetjes).
Mijn geleverde werk is goedgekeurd en ik heb direct een factuur de deur uit gedaan. Hoelang duurt het voordat de omroep me betaalt?
30 dagen.
Ik ben ingeroosterd voor redactiediensten, maar ben halverwege de week ziek geworden. Krijg ik nu alsnog betaald?
Alleen voor de diensten die je daadwerkelijk hebt gedraaid.
Als ik onder deze voorwaarden voor HUMAN werk, ben ik dan in loondienst?
Nee. De voorwaarden benadrukken meerdere keren dat je werkt als zelfstandige. Dat betekent onder andere dat je geen recht hebt op een uitkering via de Werkloosheidswet (WW) of de Wet inkomen naar arbeidsvermogen (WIA). HUMAN eist daarnaast van je dat je een BTW-nummer aanvraagt bij de Belastingdienst en dat je ingeschreven staat bij de Kamer van Koophandel (vervelende telefoontjes van energie-aanbieders in 3..2..1..).
Oké, ik krijg dus geen WW als ik werkloos wordt. Ben ik dan wel verzekerd voor ziekte of arbeidsongeschiktheid?
Nee. Althans, niet via HUMAN. Als zelfstandig ondernemer dien je er zelf voor te zorgen dat je bent verzekerd. Je bouwt via de omroep ook geen pensioen op. Ook dat moet je zelf regelen.
Wat gebeurt er als de Belastingdienst oordeelt dat ik toch in loondienst ben? Val ik dan alsnog onder de CAO voor omroepbedrijven?
Volgens deze voorwaarden niet. Je hebt volgens HUMAN in dat geval ook niet alsnog recht op een CAO-loon of op andere vergoedingen. Als de Belastingdienst met een naheffing besluit te wapperen, dan ben je ook de pineut. De omroep heeft dan zelfs het recht om de samenwerking te beëindigen.
Ho, even een stapje terug. Een naheffing? Wat voor naheffing?
Als je als freelancer werkt, hoeft je opdrachtgever allerlei premies en belastingen niet te betalen die wel betaald hadden moeten worden als je in loondienst zou werken. Besluit de Belastingdienst dat je eigenlijk al die tijd verkapt in loondienst was, dan is de kans groot dat de Belastingdienst die niet-betaalde premies en belastingen alsnog wil hebben. Wanneer de Belastingdienst die premies en belastingen (en boetes die daar bovenop komen) bij HUMAN komt halen, ben jij verplicht die op te hoesten.
Geldt dat voor álle naheffingen?
Nee, alleen voor niet-betaalde premies voor werknemersverzekeringen en loonbelastingen. En boetes daarop. Achterstallige premies voor werkgeversverzekeringen mag de omroep niet op je verhalen.
Kan ik me nog verzetten tegen zo’n belastingaanslag?
Dat recht heb je. Je kunt proberen het bedrag van aanslag te laten verlagen. Als je besluit wil proberen, doe je dat in overleg met de omroep.
Mag ik zelf bepalen hoe ik mijn werk doe? Ik ben immers niet in loondienst…
In het kort: ja. Maar dat wil niet zeggen dat je zomaar alles kunt inleveren. Hoewel je niet onder toezicht staat van de omroep, dien je wel rekening te houden met de wensen van HUMAN. Dat is ook logisch: als de omroep je vraagt een schrijver te interviewen over zijn nieuwe boek en je komt terug met een verhaal over zijn liefde voor cavia’s, dan lever je niet wat je hebt afgesproken. Althans, niet als zijn nieuwe boek over iets anders gaat dan die genoemde cavia’s.
Wat betekent dat concreet?
HUMAN mag je aanwijzingen en instructies geven met betrekking tot je opdracht. En als je diensten op de redactie draait, dien je je aan te passen aan de werktijden van de omroep.
Mag ik van HUMAN ook voor andere media werken?
Ja.
Ik heb een reportage in elkaar gezet voor HUMAN en daarvoor gewoon wat beelden van internet geplukt. Nu is de maker van die beelden boos.
Dan heb je een probleem. Door de voorwaarden te ondertekenen verzeker je HUMAN dat je daarmee geen rechten van anderen schaadt. Je vrijwaart de omroep daarnaast van schadeclaims van anderen. Degene van wie jij het werk hebt gejat, kan dus bij jou aankloppen met een schadeclaim. HUMAN hoeft je niet te helpen die weg te poetsen.
Kan HUMAN me van de ene op de andere dag op straat zetten?
In normale gevallen niet. De omroep heeft een opzegtermijn van twee maanden. Dat betekent ook dat jij, als je met je werkzaamheden wil stoppen, twee maanden uit moet werken. Dat is met name relevant als je een vaste klus hebt bij HUMAN.
Je schrijft ‘in normale gevallen’. In wat voor gevallen mag de omroep mijn klus dan wél van de ene op de andere dag stopzetten?
Dat mag bijvoorbeeld als de netmanager van de NPO besluit een programma van de buis te halen. Of als jij en HUMAN enorm verschillende opvattingen hebben op seksueel, politiek, religieus of ander gebied. Als HUMAN vindt dat jouw opvattingen de omroep aantoonbaar schaden, kan dat je klus kosten.
Dus als ik niet in hetzelfde politieke straatje pas als HUMAN, dan kan de omroep mijn klus stopzetten?
Zo mag je het inderdaad lezen.
Ik stop met mijn werk voor HUMAN en heb nog een usb-stick van de omroep liggen. Mag ik die houden?
Nee. Zodra je stopt moet je alle spullen die je van HUMAN in bruikleen hebt zo snel mogelijk teruggeven. Dat geldt ook voor documenten die je van de omroep hebt gekregen en apparatuur, zoals een laptop.
Een televisieprogramma wil me interviewen over de reportage die ik voor een van de programma’s van HUMAN heb gemaakt. Dat is geen probleem toch?
Jawel. Je mag volgens de voorwaarden van de NPO alleen over je werk in de publiciteit treden met toestemming van je opdrachtgever. Nou zal die waarschijnlijk niet zo snel ‘nee’ zeggen, maar je kunt dus niet op eigen houtje – zonder overleg met HUMAN – de pers te woord staan.
Staan er verder nog dingen in de voorwaarden die ik moet weten?
Ja. Door de voorwaarden te ondertekenen verklaar je dat je de juiste professionele kennis en vaardigheden hebt om de opdracht uit te voeren. Daarnaast wil HUMAN dat je je houdt aan de Mediawet. Dat betekent onder andere dat je in je werk geen reclame mag maken en dat je je niet mag laten sponsoren door anderen. Daarnaast moet je je volgens de voorwaarden van de NPO houden aan de privacywetgeving. Die NPO-voorwaarden verplichten je ook om een Verklaring Omtrent het Gedrag aan te leveren als HUMAN daarom vraagt.
Valt er over deze voorwaarden te onderhandelen?
De voorwaarden van HUMAN zeggen daar niets over. Maar de voorwaarden van de NPO wel. Daarin staat dat afwijkende afspraken alleen gelden als je ze schriftelijk hebt vastgelegd. Spreek je dus iets anders af dan dat wat in de voorwaarden staat, zet het dan even op papier (of e-mail).
Leuk en aardig, maar van wat je hier schrijft klopt geen bal.
Als ik een foutje heb gemaakt (ik ben ook maar een mens), dan hoor ik het graag. Stuur me een mailtje en ik ga ernaar kijken.
Ik wil graag zelf de voorwaarden lezen. Kan dat?
HUMAN heeft zijn voorwaarden helaas nergens online staan. Maar als je een beetje rondvraagt onder freelancers is er vast wel iemand die ze je wil sturen.
Deze voorwaarden zijn verouderd. Kan ik je de nieuwe sturen?
Graag. Je mag ze aan me mailen.
Steun Freelancevoorwaarden.nl!
Deze site maakt inzichtelijk hoe uitgevers en omroepen met het werk en de rechten van freelancers omgaan.
Heb je iets gehad aan deze publicatie? Ondersteun Freelancevoorwaarden.nl dan met een donatie! Dat kan al vanaf 5 euro.
Met je donatie help je freelancers baas blijven over hun eigen werk. Dat is goed voor de hele journalistiek!